Νέο επίδομα ανεργίας με τρεις φάσεις – Πότε ξεκινά η εφαρμογή του

23/12/2024Ενημέρωση - Επιδόματα

Νέο επίδομα ανεργίας με τρεις φάσεις – Πότε ξεκινά η εφαρμογή του

Υπεγράφη η Κοινή Υπουργική Απόφαση από τα Υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με την οποία τίθεται σε πιλοτική εφαρμογή το νέο επίδομα ανεργίας.

Το πιλοτικό πρόγραμμα σχεδιάστηκε μετά από μελέτη της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης, σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ, και υλοποιείται στο πλαίσιο έργου τεχνικής βοήθειας της DG REFORM.

Όπως επισημαίνει το Υπουργείο: «Το νέο πιλοτικό επίδομα ανεργίας έχει ως στόχο να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας, να ενισχύει τα κίνητρα για την εύρεση εργασίας και να είναι πιο αποτελεσματικό, δίκαιο και ανταποδοτικό».

Η εφαρμογή του νέου πιλοτικού επιδόματος ανεργίας προβλέπεται να ξεκινήσει εντός των πρώτων μηνών του 2025, με δυνατότητα διάρκειας έως και 16 μήνες.

Οι στόχοι του νέου επιδόματος ανεργίας:

1. Παρακίνηση για εργασία: Το νέο σύστημα ενθαρρύνει τους ανέργους για ταχύτερη επιστροφή στην αγορά εργασίας, καθώς το επίδομα ξεκινάει υψηλότερο κατά τους πρώτους μήνες της ανεργίας και μειώνεται σταδιακά.
2. Ανταποδοτικότητα και δικαιοσύνη: Το νέο μοντέλο αναγνωρίζει τις καταβληθείσες εισφορές, διασφαλίζοντας ότι οι περιπτώσεις με μεγάλες διαφορές αντιμετωπίζονται δίκαια, όπως ισχύει στις περισσότερες χώρες της ΕΕ. Αντίθετα με το ισχύον σύστημα, όπου όλοι λαμβάνουν το ίδιο επίδομα ανεξαρτήτως του ύψους και της διάρκειας των εισφορών, το νέο σύστημα διαμορφώνεται με βάση τα πραγματικά δεδομένα του ασφαλιστικού βίου.
3. Αποτελεσματικότητα: Μέσα από τη συγχώνευση και την αυτοματοποίηση διαδικασιών, εξασφαλίζεται η απλούστευση και η βελτίωση της αποτελεσματικότητας στην παροχή επιδομάτων.

Δομή του νέου επιδόματος ανεργίας:

1. Σταθερό μέρος επιδότησης:
   • Υπολογίζεται βάσει των αποδοχών του δικαιούχου.
   • Ξεκινά από το 70% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου ή του μέσου ημερομισθίου του δικαιούχου (αν οι αποδοχές του ήταν μικρότερες από τον κατώτατο μισθό).
   • Μειώνεται σταδιακά μέχρι το τέλος της περιόδου επιδότησης.
   • Προϋπόθεση: Ελάχιστο 175 ημέρες ασφάλισης κατά τους 14 μήνες πριν την έναρξη της επιδότησης (εξαιρουμένων των 2 τελευταίων μηνών).
2. Μεταβλητό μέρος επιδότησης («μπόνους» για ασφαλιστικό βίο):
   • Βασίζεται στα έτη ασφάλισης (από το 4ο έως το 20ό) και στον μέσο όρο αποδοχών (όταν αυτές είναι μεγαλύτερες από τον κατώτατο μισθό).
   • Υπολογίζεται με βάση τους συντελεστές που αντιστοιχούν στα έτη ασφάλισης και τον μέσο όρο αποδοχών.
   • Προϋποθέσεις:
     α) Ένταξη στην τακτική επιδότηση.
     β) Τουλάχιστον 900 ημέρες ασφάλισης κατά τους 50 μήνες πριν την επιδότηση (εξαιρουμένων των 2 τελευταίων μηνών).
     γ) Αποδοχές ίσες ή μεγαλύτερες από τον κατώτατο μισθό κατά τους 14 μήνες πριν την επιδότηση (εξαιρουμένων των 2 τελευταίων μηνών).
3. Πρόσθετες παροχές/προσαυξήσεις:
   • Περιλαμβάνονται δώρο Χριστουγέννων, Πάσχα, καθώς και προσαυξήσεις για προστατευόμενα μέλη και μονογονεϊκές οικογένειες.

Παρατηρήσεις και προοπτική:

Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο για το τακτικό επίδομα ανεργίας, που διαμορφώθηκε τη δεκαετία του 1950 και 1980, δεν ανταποκρίνεται πλέον στις σύγχρονες ανάγκες. Το νέο σύστημα αποσκοπεί στην ουσιαστική στήριξη των ανέργων σε κρίσιμες περιόδους, καθώς και στην παροχή κινήτρων για την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας.

Μετά την ολοκλήρωση της πιλοτικής εφαρμογής, το πρόγραμμα θα αξιολογηθεί. Βάσει των πορισμάτων της αξιολόγησης, θα γίνουν οι απαραίτητες τροποποιήσεις και το νέο επίδομα θα εφαρμοστεί καθολικά σε όλους τους ανέργους.

Νέο επίδομα ανεργίας με τρεις φάσεις – Πότε ξεκινά η εφαρμογή του

Ερωτήσεις και απαντήσεις για το πιλοτικό πρόγραμμα τακτικής επιδότησης ανεργίας της ΔΥΠΑ

Γιατί χρειάζεται αλλαγή στο επίδομα ανεργίας;

Το θεσμικό πλαίσιο για το επίδομα ανεργίας διαμορφώθηκε τη δεκαετία του 1950 και πλέον δεν ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες. Είναι απαραίτητο να επικαιροποιηθεί ώστε να συνδεθεί με τη σημερινή αγορά εργασίας, να παρέχει ουσιαστική και δίκαιη στήριξη στους ανέργους και να τους παρακινεί για την επανένταξή τους στην εργασία.

Ποιες είναι οι βασικές αρχές του πιλοτικού προγράμματος τακτικής επιδότησης ανεργίας της ΔΥΠΑ;

1. Παρακίνηση για εργασία: Το επίδομα ξεκινά υψηλότερο τους πρώτους μήνες της ανεργίας και μειώνεται σταδιακά, ενισχύοντας το κίνητρο για ταχύτερη επανένταξη στην εργασία.
2. Ανταποδοτικότητα και δικαιοσύνη: Το νέο σύστημα αναγνωρίζει τις καταβληθείσες εισφορές, ακολουθώντας το παράδειγμα 25 από τις 27 χώρες της ΕΕ, και δεν εξομοιώνει περιπτώσεις με διαφορετικό ασφαλιστικό ιστορικό ή ύψος εισφορών.
3. Αποτελεσματικότητα: Μέσω της συγχώνευσης και της αυτοματοποίησης διαδικασιών, διασφαλίζεται η απλούστευση και η αποτελεσματικότητα της παροχής.

Η μεταρρύθμιση υποστηρίχθηκε τεχνικά από τον ΟΟΣΑ και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.

Πότε αναμένεται η πιλοτική εφαρμογή του νέου προγράμματος και πόσο θα διαρκέσει;

Η υλοποίηση αναμένεται να ξεκινήσει από τη ΔΥΠΑ στους πρώτους μήνες του 2025. Ανάλογα με τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις του ανέργου, το πρόγραμμα μπορεί να διαρκέσει έως 16 μήνες.

Ποιες ανάγκες καλύπτει το νέο πιλοτικό πρόγραμμα;

Το πρόγραμμα αποσκοπεί:

• Στον εκσυγχρονισμό της παροχής ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες.
• Στη στήριξη των ανέργων, ειδικά κατά τους πρώτους μήνες, και την ταχύτερη επανένταξή τους.
• Στην ενίσχυση του ανταποδοτικού χαρακτήρα, συνδέοντας το ύψος της επιδότησης με το ασφαλιστικό ιστορικό και τις αποδοχές του ανέργου.

Ποιες είναι οι βασικές αλλαγές στο νέο πρόγραμμα;

1. Ενοποίηση παροχών: Συγχωνεύει την τακτική επιδότηση με το επίδομα μακροχρονίως ανέργων, επιτρέποντας μέγιστη διάρκεια έως 24 μήνες.
2. Αναλογική διάρκεια:
   • Πρώτο έτος: 2 μήνες εργασίας = 1 μήνας επιδότησης.
   • Δεύτερο έτος: 3 μήνες εργασίας = 1 μήνας επιδότησης.
3. Ανταποδοτικό σύστημα: Προσφέρει ένα σταθερό μέρος επιδότησης για όλους και ένα μεταβλητό μέρος, ανάλογα με το ασφαλιστικό ιστορικό.
4. Προσαυξήσεις και δώρα: Περιλαμβάνει δώρα Χριστουγέννων και Πάσχα, καθώς και προσαυξήσεις για προστατευόμενα μέλη και μονογονεϊκές οικογένειες.
5. Εμπροσθοβαρής επιδότηση: Το επίδομα ξεκινά υψηλότερο τους πρώτους μήνες και μειώνεται σταδιακά, ενισχύοντας την επανένταξη στην εργασία.

Νέο επίδομα ανεργίας με τρεις φάσεις – Πότε ξεκινά η εφαρμογή του

Πώς θα επιλεγούν οι ωφελούμενοι;

Η επιλογή θα γίνει τυχαία μέσω αυτοματοποιημένου συστήματος (μεθοδολογία RCT) από τις αιτήσεις για τακτική επιδότηση ανεργίας, εφόσον πληρούνται οι νέες προϋποθέσεις. Το πρόγραμμα αφορά όσους δεν έχουν λάβει τακτική επιδότηση τα τελευταία 4 έτη.

Πώς υποβάλλεται αίτηση;

Δεν απαιτείται ξεχωριστή αίτηση. Χρησιμοποιείται η ίδια αίτηση που υποβάλλεται για το υπάρχον πρόγραμμα τακτικής επιδότησης μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών της ΔΥΠΑ. Μόνο για την περίπτωση μονογονεϊκών οικογενειών απαιτείται πρόσθετο δικαιολογητικό.

Θα μειωθεί το ύψος της επιδότησης για τους ωφελούμενους;

Όχι. Κανείς δεν θα λάβει χαμηλότερο επίδομα από αυτό που θα έπαιρνε με το ισχύον σύστημα.

Επηρεάζονται όσοι ήδη λαμβάνουν επίδομα ανεργίας;

Όχι. Όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας με το ισχύον σύστημα θα συνεχίσουν να το λαμβάνουν κανονικά για όλη τη διάρκεια της επιδότησής τους.

Η πιλοτική εφαρμογή αφορά και το εποχικό επίδομα ανεργίας;

Όχι. Το πρόγραμμα αφορά μόνο το τακτικό επίδομα ανεργίας. Η αναμόρφωση του εποχικού επιδόματος αποτελεί ξεχωριστό αντικείμενο μελέτης.

Πότε θα εφαρμοστεί καθολικά το νέο πρόγραμμα;

Μετά την πιλοτική εφαρμογή, το πρόγραμμα θα αξιολογηθεί και, βάσει των πορισμάτων, θα τροποποιηθεί και θα εφαρμοστεί καθολικά σε όλους τους ανέργους.

Δείτε το ΦΕΚ

Δείτε Περισσότερα:

Θέσεις Εργασίας

ΔΥΠΑ

Ενημέρωση – Επιδόματα

Εργασιακά Νέα

Οικονομία

ergasia.gr