Η πλήρης απόφαση για το νέο επίδομα ανεργίας: Διάρκεια έως 16 μήνες

Κοινοποίησε το
Η πλήρης απόφαση για το νέο επίδομα ανεργίας: Διάρκεια έως 16 μήνες
Υπεγράφη η Κοινή Υπουργική Απόφαση από τα Υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με την οποία εισάγεται πιλοτικά το νέο επίδομα ανεργίας.
Το πιλοτικό πρόγραμμα σχεδιάστηκε μετά από μελέτη της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ, στο πλαίσιο έργου τεχνικής βοήθειας της DG REFORM.
Ο στόχος του νέου επιδόματος είναι να ανταποκριθεί καλύτερα στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας, να παρακινήσει τους ανέργους στην αναζήτηση εργασίας και να καταστεί πιο αποτελεσματικό, δίκαιο και ανταποδοτικό.
Η εφαρμογή του νέου πιλοτικού προγράμματος αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στους πρώτους μήνες του 2025, με διάρκεια που μπορεί να φτάσει έως και τους 16 μήνες.
Οι στόχοι του νέου επιδόματος ανεργίας είναι οι εξής:
- Παρακίνηση για εργασία: Το επίδομα θα ενθαρρύνει τους ανέργους να επιστρέψουν ταχύτερα στην εργασία. Θα ξεκινά με υψηλότερο ποσό κατά τους πρώτους μήνες της ανεργίας και θα μειώνεται σταδιακά.
- Ανταποδοτικότητα και δικαιοσύνη: Το νέο σύστημα θα λαμβάνει υπόψη τις εισφορές που έχουν καταβληθεί, αναγνωρίζοντας τις διαφορές μεταξύ των ασφαλισμένων. Δεν θα εξομοιώνονται περιπτώσεις με μεγάλες διαφορές, όπως συμβαίνει σήμερα. Για παράδειγμα, ανεξάρτητα από το αν κάποιος εργάστηκε 2 χρόνια με κατώτατο μισθό ή 20 χρόνια με αποδοχές 2.000 ευρώ, λαμβάνει το ίδιο επίδομα για την ίδια διάρκεια.
- Αποτελεσματικότητα: Η συγχώνευση και αυτοματοποίηση πολύπλοκων διαδικασιών θα διασφαλίσουν την απλοποίηση και την αποτελεσματικότητα του συστήματος.
Δομή του νέου επιδόματος:
- Σταθερό μέρος επιδότησης:
- Υπολογίζεται βάσει των αποδοχών του δικαιούχου.
- Ξεκινά με επιδότηση 70% του νομοθετημένου κατώτατου ημερομισθίου ή του μέσου ημερομισθίου του δικαιούχου (εάν οι αποδοχές του ήταν μικρότερες από τον κατώτατο μισθό).
- Το ποσό μειώνεται σταδιακά μέχρι το τέλος της περιόδου επιδότησης.
- Προϋπόθεση για την ένταξη στο πρόγραμμα είναι η συμπλήρωση τουλάχιστον 175 ημερών ασφάλισης στους 14 μήνες πριν την έναρξη της επιδότησης, εξαιρουμένων των 2 τελευταίων μηνών.
Μεταβλητό μέρος επιδότησης («μπόνους» για μακρύτερο ασφαλιστικό βίο):
Το μεταβλητό μέρος του επιδόματος εξαρτάται από:
- Τα έτη ασφάλισης: Υπολογίζονται από το 4ο έως το 20ό έτος ασφάλισης.
- Τον μέσο όρο αποδοχών: Λαμβάνεται υπόψη όταν οι αποδοχές είναι μεγαλύτερες από τον κατώτατο μισθό.
Υπολογισμός:
Ο υπολογισμός γίνεται με τον πολλαπλασιασμό των συντελεστών που αντιστοιχούν στα έτη ασφάλισης και τον μέσο όρο αποδοχών με το νομοθετημένο κατώτατο ημερομίσθιο.
Το επίδομα ανεργίας παραμένει ανταποδοτικού χαρακτήρα, δηλαδή βασίζεται στις καταβληθείσες εισφορές ανεργίας κατά τη διάρκεια του εργασιακού βίου, και όχι προνοιακού χαρακτήρα.
Προϋποθέσεις για το μεταβλητό μέρος:
α) Ένταξη στην τακτική επιδότηση ανεργίας.
β) 900 ημέρες ασφάλισης κατ’ ελάχιστο κατά τους 50 μήνες πριν την ένταξη, εξαιρουμένων των τελευταίων 2 μηνών.
γ) Αποδοχές ίσες ή μεγαλύτερες από τον κατώτατο μισθό κατά τους 14 μήνες πριν την ένταξη, εξαιρουμένων των τελευταίων 2 μηνών.
Πρόσθετες παροχές και προσαυξήσεις:
Περιλαμβάνονται:
- Δώρο Χριστουγέννων και Πάσχα.
- Προσαυξήσεις λόγω προστατευόμενων μελών ή μονογονεϊκότητας.
Η πλήρης απόφαση για το νέο επίδομα ανεργίας: Διάρκεια έως 16 μήνες
Αναμόρφωση του πλαισίου:
Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο για το τακτικό επίδομα ανεργίας, που δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1950 και του 1980, δεν ανταποκρίνεται πλέον επαρκώς στις σύγχρονες ανάγκες. Δεν καλύπτει αποτελεσματικά:
- Τη στήριξη των ανέργων σε κρίσιμες περιόδους.
- Την παροχή κινήτρων για την επανένταξη στην αγορά εργασίας.
Πιλοτική εφαρμογή και αξιολόγηση:
Το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί πιλοτικά και θα αξιολογηθεί μετά την ολοκλήρωσή του. Με βάση τα αποτελέσματα της τελικής αξιολόγησης, θα γίνουν οι απαραίτητες τροποποιήσεις πριν την καθολική εφαρμογή του στο σύνολο των ανέργων.
Ερωτήσεις και απαντήσεις για το νέο πρόγραμμα τακτικής επιδότησης ανεργίας της ΔΥΠΑ:
Για περαιτέρω πληροφορίες, οι δικαιούχοι μπορούν να απευθυνθούν στη ΔΥΠΑ, όπου θα απαντηθούν όλες οι απορίες σχετικά με τη νέα πιλοτική εφαρμογή του επιδόματος.
Γιατί χρειάζεται αλλαγή στο επίδομα ανεργίας;
Το θεσμικό πλαίσιο για το επίδομα ανεργίας, που διαμορφώθηκε τη δεκαετία του 1950, δεν ανταποκρίνεται πλέον στις απαιτήσεις της σύγχρονης αγοράς εργασίας. Είναι απαραίτητη η επικαιροποίησή του, ώστε να συνδεθεί με τις σημερινές ανάγκες και να καλύπτει βασικούς στόχους, όπως:
- Η ουσιαστική και δίκαιη στήριξη των ανέργων.
- Η παροχή κινήτρων για την επανένταξη στην αγορά εργασίας.
Ποιες είναι οι βασικές αρχές του πιλοτικού προγράμματος τακτικής επιδότησης ανεργίας της ΔΥΠΑ;
- Παρακίνηση για εργασία:
Το νέο επίδομα σχεδιάστηκε ώστε να ενθαρρύνει τους ανέργους για ταχύτερη επιστροφή στην εργασία.- Ξεκινά με υψηλότερο ποσό κατά τους πρώτους μήνες της ανεργίας.
- Μειώνεται σταδιακά στη συνέχεια.
- Ανταποδοτικότητα και δικαιοσύνη:
Το σύστημα θα αναγνωρίζει τις καταβληθείσες εισφορές, όπως ισχύει στις 25 από τις 27 χώρες της ΕΕ, και θα διαφοροποιεί τις παροχές ανάλογα με το ασφαλιστικό ιστορικό.- Σήμερα, ανεξάρτητα από το αν κάποιος εργάστηκε 2 χρόνια με κατώτατο μισθό ή 20 χρόνια με αποδοχές 2.000 ευρώ, λαμβάνει το ίδιο επίδομα για την ίδια διάρκεια. Αυτό το παράδοξο θα διορθωθεί.
- Αποτελεσματικότητα:
- Η συγχώνευση και αυτοματοποίηση των πολύπλοκων διαδικασιών θα απλοποιήσει την παροχή του επιδόματος και θα βελτιώσει τη διαχείρισή του.
Η πλήρης απόφαση για το νέο επίδομα ανεργίας: Διάρκεια έως 16 μήνες
Υποστήριξη και χρηματοδότηση της μεταρρύθμισης:
Η μεταρρύθμιση έχει σχεδιαστεί με την τεχνική υποστήριξη του ΟΟΣΑ, μέσω του Technical Support Instrument της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Συμπληρωματικά μέτρα:
Το νέο επίδομα ανεργίας λειτουργεί παράλληλα με το επίδομα εργασίας που εισήχθη με τον νόμο 4921/2022. Σύμφωνα με αυτό:
- Οι επιδοτούμενοι άνεργοι που βρίσκουν εργασία πριν την ολοκλήρωση της επιδότησης δικαιούνται το 50% της υπόλοιπης επιδότησης, ως πρόσθετο ποσό πάνω από τον μισθό τους.
Πότε αναμένεται η πιλοτική εφαρμογή του νέου προγράμματος τακτικής επιδότησης ανεργίας και πόσο θα διαρκέσει;
Η πιλοτική εφαρμογή του νέου προγράμματος τακτικής επιδότησης ανεργίας θα ξεκινήσει από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) μέσα στους πρώτους μήνες του 2025. Η διάρκεια του επιδόματος μπορεί να φτάσει έως και 16 μήνες, ανάλογα με τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις που πληροί κάθε δικαιούχος.
Ποιες ανάγκες αποσκοπεί να καλύψει το νέο πιλοτικό πρόγραμμα επιδότησης τακτικής ανεργίας;
- Εκσυγχρονισμός της παροχής:
Το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί ώστε να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες, βελτιώνοντας την αποτελεσματικότητα και τη λειτουργία του συστήματος επιδότησης ανεργίας. - Στήριξη των ανέργων:
- Παρέχει ουσιαστική βοήθεια στους δικαιούχους, ιδιαίτερα κατά τους πρώτους και πιο δύσκολους μήνες ανεργίας.
- Στόχος είναι η ταχύτερη επανένταξή τους στην αγορά εργασίας.
- Ενίσχυση του ανταποδοτικού χαρακτήρα:
- Το επίδομα συνδέεται με τα χρόνια εργασίας και το ύψος των αποδοχών του δικαιούχου.
- Η παροχή υπολογίζεται με βάση την εισφορά του ασφαλισμένου στο σύστημα, κάνοντάς το πιο δίκαιο και προσαρμοσμένο στις ανάγκες του κάθε ανέργου.
Ποιες είναι οι βασικές αλλαγές στο νέο πρόγραμμα τακτικής επιδότησης για την εξυπηρέτηση των παραπάνω στόχων;
Οι αλλαγές επικεντρώνονται στους παρακάτω τρεις άξονες:
- Προϋποθέσεις ένταξης
- Διάρκεια επιδότησης
- Ύψος επιδότησης
Η πλήρης απόφαση για το νέο επίδομα ανεργίας: Διάρκεια έως 16 μήνες
Συγκεκριμένα, οι βασικές αλλαγές περιλαμβάνουν:
- Συγχώνευση επιδομάτων:
- Ενοποιείται η τακτική επιδότηση ανεργίας με το επίδομα μακροχρονίως ανέργων.
- Η μέγιστη διάρκεια επιδότησης μπορεί να φτάσει έως και 24 μήνες (2 χρόνια), με εξατομικευμένη προσέγγιση για το ύψος του επιδόματος.
- Νέος υπολογισμός διάρκειας επιδότησης:
- Πρώτο έτος επιδότησης: Αναλογία 2 μήνες απασχόλησης : 1 μήνας επιδότησης.
- Δεύτερο έτος επιδότησης: Αναλογία 3 μήνες απασχόλησης : 1 μήνας επιδότησης.
- Ασφαλιστική ιστορία για τον υπολογισμό του ύψους επιδότησης:
- Το επίδομα αποτελείται από δύο μέρη:
- Σταθερό μέρος: Καταβάλλεται σε όλους τους δικαιούχους.
- Μεταβλητό μέρος: Υπολογίζεται με βάση την ασφαλιστική ιστορία και τα έτη εργασίας του ανέργου.
- Το επίδομα αποτελείται από δύο μέρη:
- Όριο ασφαλιστικών ημερών:
- Απαιτούνται τουλάχιστον 175 ημέρες ασφάλισης στους 14 μήνες πριν από τη λύση της εργασιακής σχέσης (χωρίς να υπολογίζονται οι τελευταίοι 2 μήνες).
- Επιπλέον παροχές:
- Χορηγούνται δώρο Χριστουγέννων και Πάσχα, καθώς και προσαυξήσεις λόγω τέκνων.
- Εισάγεται για πρώτη φορά ενίσχυση για μονογονεϊκές οικογένειες, με επιπλέον ποσό.
- Εμπροσθοβαρές επίδομα:
- Το επίδομα είναι υψηλότερο τους πρώτους μήνες της ανεργίας και μειώνεται σταδιακά.
- Στόχος είναι η ταχύτερη επανένταξη στην αγορά εργασίας, όπως συμβαίνει σε 17 κράτη-μέλη της ΕΕ.
Με αυτές τις αλλαγές, το νέο σύστημα επιδότησης στοχεύει σε μεγαλύτερη δικαιοσύνη, αποτελεσματικότητα και προσαρμοστικότητα στις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας.
Η πλήρης απόφαση για το νέο επίδομα ανεργίας: Διάρκεια έως 16 μήνες
Πώς θα επιλεγούν οι ωφελούμενοι για το νέο πιλοτικό πρόγραμμα επιδότησης ανεργίας;
Η επιλογή των ωφελούμενων θα γίνει τυχαία μέσω αυτοματοποιημένου συστήματος με βάση τη μεθοδολογία RCT (Randomized Controlled Trials). Από το σύνολο των αιτήσεων που υποβάλλονται για ένταξη στην τακτική επιδότηση ανεργίας, θα επιλέγονται όσοι πληρούν τις νέες προϋποθέσεις επιλεξιμότητας. Το νέο πιλοτικό πρόγραμμα αφορά μόνο όσους δεν έχουν λάβει τακτική επιδότηση ανεργίας τα τελευταία 4 χρόνια από τη λύση της εργασιακής τους σχέσης.
Πώς υποβάλλεται η αίτηση για το νέο πρόγραμμα τακτικής επιδότησης ανεργίας στο πλαίσιο της πιλοτικής εφαρμογής;
Δεν απαιτείται ξεχωριστή αίτηση. Χρησιμοποιείται η ίδια αίτηση που υποβάλλεται για το ισχύον πρόγραμμα τακτικής επιδότησης ανεργίας, μέσω των ηλεκτρονικών υπηρεσιών της ΔΥΠΑ.
- Τα δικαιολογητικά παραμένουν τα ίδια και αναζητούνται αυτεπάγγελτα.
- Το μόνο επιπλέον δικαιολογητικό αφορά τη διαπίστωση της ιδιότητας του μονογονέα, το οποίο θα επισυνάπτεται στην αίτηση, καθώς δεν είναι δυνατή η αυτεπάγγελτη αναζήτησή του.
Οι ωφελούμενοι του προγράμματος τακτικής επιδότησης ανεργίας στην πιλοτική εφαρμογή θα λαμβάνουν χαμηλότερο ύψος επιδότησης;
Όχι. Κανένας άνεργος που συμμετέχει στο πιλοτικό πρόγραμμα δεν θα λάβει χαμηλότερο επίδομα από αυτό που θα λάμβανε με το ισχύον σύστημα. Αυτό διασφαλίζεται από τον νόμο που διέπει το πιλοτικό πρόγραμμα.
Επηρεάζονται από το πιλοτικό πρόγραμμα όσοι ήδη λαμβάνουν το επίδομα ανεργίας;
Όχι. Όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας βάσει του ισχύοντος συστήματος, συνεχίζουν να το λαμβάνουν κανονικά για όλη τη διάρκεια της επιδότησής τους. Το ίδιο ισχύει και για όσους δεν θα επιλεγούν για το πιλοτικό πρόγραμμα.
Η πιλοτική εφαρμογή του επιδόματος ανεργίας αφορά και στο εποχικό επίδομα;
Όχι. Το πιλοτικό πρόγραμμα αφορά αποκλειστικά στο τακτικό επίδομα ανεργίας και δεν επηρεάζει το εποχικό επίδομα. Η αναμόρφωση του εποχικού επιδόματος ανεργίας αποτελεί ξεχωριστό αντικείμενο μελέτης, με στόχο τη μεγαλύτερη ανταποδοτικότητα και τη σύνδεσή του με τον πραγματικό χρόνο εργασίας.
Πότε αναμένεται η πλήρης εφαρμογή του νέου προγράμματος τακτικής επιδότησης ανεργίας;
Κατά την πιλοτική εφαρμογή, το πρόγραμμα θα αξιολογηθεί. Με βάση τα πορίσματα της τελικής αξιολόγησης, θα γίνουν οι απαραίτητες τροποποιήσεις και στη συνέχεια θα εφαρμοστεί καθολικά για όλους τους ανέργους.
Δείτε Περισσότερα: