Κληρονομιές: Το νέα δεδομένα και οι αλλαγές στους φόρους

Κοινοποίησε το
Κληρονομιές: Το νέα δεδομένα και οι αλλαγές στους φόρους
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, υπεύθυνος για την υποβολή της δήλωσης φόρου κληρονομιάς είναι ο κληρονόμος ή ο νόμιμος αντιπρόσωπός του. Η δήλωση πρέπει να υποβληθεί εντός εννέα μηνών εάν ο κληρονομούμενος πέθανε στην Ελλάδα, ή εντός ενός έτους αν ο θάνατος συνέβη στο εξωτερικό ή αν οι κληρονόμοι ή οι κληροδόχοι διέμεναν στο εξωτερικό κατά τη στιγμή του θανάτου.
Η προθεσμία ξεκινά από την ημερομηνία θανάτου του κληρονομουμένου για τους εξ αδιαθέτου κληρονόμους, ή από τη δημοσίευση της διαθήκης για τους εκ διαθήκης κληρονόμους. Επίσης, αρχίζει από τη δημοσίευση στον Τύπο της τελεσίδικης απόφασης που κηρύσσει την αφάνεια ή από το θάνατο του υπόχρεου σε δήλωση αν δεν έχει υποβάλει δήλωση. Για κληρονομιές σχολαζουσών κληρονομιών, η προθεσμία αρχίζει από το διορισμό των κηδεμόνων, των εκτελεστών διαθήκης ή των συνδίκων πτώχευσης, εφόσον αυτοί αναγνωρίζονται.
Δικαιολογητικά
Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την υποβολή της δήλωσης φόρου κληρονομιάς περιλαμβάνουν:
- Ληξιαρχική πράξη θανάτου του κληρονομούμενου.
- Κληρονομητήριο ή πιστοποιητικό από την αρμόδια δημοτική ή κοινοτική αρχή σχετικά με τον τύπο και το βαθμό συγγένειας προς τον κληρονομούμενο.
- Πιστοποιητικό του Γραμματέα του Ειρηνοδικείου περί μη δημοσίευσης διαθήκης ή περί μη δημοσίευσης νεότερης διαθήκης.
- Αντίγραφο διαθήκης που έχει δημοσιευθεί και πρακτικά δημοσίευσής της.
- Πιστοποιητικό περί μη αποποίησης του κληρονομικού δικαιώματος.
- Πιστοποιητικό περί μη αμφισβήτησης του κληρονομικού δικαιώματος.
- Πιστοποιητικό για την ηλικία του επικαρπωτή, όταν η ηλικία του επηρεάζει την αξία του κληρονομούμενου ακινήτου.
- Έγγραφο νομιμοποίησης, εάν υπάρχει πληρεξούσιος.
- Έγγραφα που αποδεικνύουν τη μετάθεση του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης.
- Αποδεικτικά χρεών της κληρονομιάς.
Κληρονομιές: Το νέα δεδομένα και οι αλλαγές στους φόρους
Τρόπος Υποβολής
Η δήλωση φόρου κληρονομιάς υποβάλλεται ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα myPROPERTY της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, στη διεύθυνση myPROPERTY. Για θανάτους από 1/1/2022 και μετά:
- Αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις για κινητά περιουσιακά στοιχεία χωρίς συμβολαιογραφικό έγγραφο αποδοχής υποβάλλονται μέσω της εφαρμογής myPROPERTY με προσωπικούς κωδικούς myAADE.
- Αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις με συμβολαιογραφικό έγγραφο για κινητά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία υποβάλλονται με προσωπικούς κωδικούς myAADE και απαιτείται η μη ύπαρξη προηγούμενης έντυπης δήλωσης στη ΔΟΥ.
Ειδικές δηλώσεις κατατίθενται για κάθε αιτία κτήσης κληρονομιάς (π.χ., χωριστές δηλώσεις για εξ αδιαθέτου και εκ διαθήκης κληρονομιές). Σε περιπτώσεις που περιλαμβάνονται κινητά και ακίνητα, υποβάλλεται κοινή δήλωση με τη χρήση της εφαρμογής και, αν απαιτείται, καταβολή του φόρου σε δόσεις ή εφάπαξ. Εάν η δήλωση αφορά μόνο κινητά, η δήλωση μπορεί να υποβληθεί είτε ηλεκτρονικά είτε χειρόγραφα, ανάλογα με την ασφάλεια καταβολής του φόρου.
Εναλλακτικές Ρυθμίσεις
Ο κληρονόμος έχει την επιλογή να αποποιηθεί την κληρονομιά, να την αποδεχθεί ή να την αποδεχθεί με το ευεργέτημα της απογραφής. Η τελευταία επιλογή επιτρέπει στον κληρονόμο να μην ευθύνεται προσωπικά για τυχόν χρέη της κληρονομιάς, αν και ενδέχεται να έχει σχετικά αυξημένο κόστος.
Προϋποθέσεις και Αφορολόγητα Όρια
Για πρώτη κατοικία με κληρονομιά προβλέπεται απαλλαγή από το φόρο εφόσον ο κληρονόμος ή οι συγγενείς του δεν έχουν δικαίωμα σε άλλη κατοικία που καλύπτει τις στεγαστικές τους ανάγκες. Οι απαλλαγές ισχύουν για αξία κατοικίας έως 200.000 ευρώ για ανήλικους ή άγαμους κληρονόμους και έως 250.000 ευρώ για έγγαμους ή συνάπτοντες σύμφωνο συμβίωσης, με προσαυξήσεις για τέκνα.
Επίσης, απαλλαγές ισχύουν για αξία οικοπέδου μέχρι 50.000 ευρώ για ανήλικους ή άγαμους και μέχρι 100.000 ευρώ για έγγαμους ή συνάπτοντες σύμφωνο συμβίωσης, με προσαυξήσεις για τέκνα.
Κληρονομιές: Το νέα δεδομένα και οι αλλαγές στους φόρους
Δόσεις και Εκπτώσεις
Ο φόρος κληρονομιάς καταβάλλεται σε 12 ίσες διμηνιαίες δόσεις, με την προϋπόθεση ότι κάθε δόση δεν είναι μικρότερη των 500 ευρώ. Για ανήλικους κληρονόμους, ο αριθμός των δόσεων διπλασιάζεται. Εάν ο φόρος καταβληθεί εφάπαξ εντός της προθεσμίας της πρώτης δόσης, παρέχεται έκπτωση 5%. Για φόρους μικρότερους των 500 ευρώ, καταβάλλονται εφάπαξ χωρίς έκπτωση.
Χρόνος Παραγραφής
Το δικαίωμα του Δημοσίου για επιβολή φόρου κληρονομιάς παραγράφεται μετά την πάροδο 10 ετών από την υποβολή δήλωσης ή 15 ετών αν δεν έχει υποβληθεί δήλωση.
Φορολογικοί Συντελεστές
Ο φόρος κληρονομιάς υπολογίζεται με βάση τις εξής κλίμακες:
- Κατηγορία Α΄: Για συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού (σύζυγοι, τέκνα, γονείς, εγγόνια).
- Κατηγορία Β΄: Για συγγενείς τρίτου βαθμού (αδέλφια, παππούδες, γιαγιάδες).
- Κατηγορία Γ΄: Για άλλους συγγενείς ή εξωτικούς.
Τα κλιμάκια των φορολογικών συντελεστών και οι αναλογούντες φόροι καθορίζονται αναλόγως της κατηγορίας συγγένειας και της αξίας των περιουσιακών στοιχείων.
Δείτε Περισσότερα: