Ποιοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν πριν από το 2027;
Κοινοποίησε το
Ποιοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν πριν από το 2027;
Περισσότερες από 20 κατηγορίες ασφαλισμένων έχουν τη δυνατότητα να συνταξιοδοτηθούν φέτος ή το επόμενο έτος, με όρια ηλικίας που κυμαίνονται από 58,5 έως 62 έτη, ενώ αναμένονται αλλαγές λόγω της εφαρμογής του προσδόκιμου ζωής.
Το 2025 και το 2026 δίνεται η δυνατότητα συνταξιοδότησης σε περισσότερες από 20 κατηγορίες ασφαλισμένων που είχαν ξεκινήσει την ασφάλισή τους πριν από το 1993, με όρια ηλικίας που κυμαίνονται από 58,5 έως 62 ετών. Οι ασφαλισμένοι αυτοί προέρχονται τόσο από τα Ταμεία του ιδιωτικού όσο και του δημόσιου τομέα, και η σχετική ρύθμιση αφορά όσους επιθυμούν να αποχωρήσουν πριν τεθούν σε ισχύ οι αυξήσεις στα όρια ηλικίας που προβλέπονται από το 2027, λόγω της σύνδεσης με το προσδόκιμο ζωής.
Κατά συνέπεια, την επόμενη διετία, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν όσοι πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις ασφάλισης. Από τις 20 αυτές κατηγορίες, οι 10 αφορούν κυρίως ασφαλισμένους του Ιδιωτικού Τομέα (κυρίως μέσω ΙΚΑ), ενώ οι υπόλοιπες περιλαμβάνουν δημοσίους υπαλλήλους. Η ρύθμιση αφορά ιδιαίτερα γυναίκες με ανήλικα τέκνα ή βαρέα ένσημα, καθώς και εργαζόμενους σε ΔΕΚΟ και τράπεζες.
Από το 2027, με βάση τον νέο νόμο, τα όρια ηλικίας για τη συνταξιοδότηση θα προσαρμόζονται με βάση το προσδόκιμο ζωής μετά τα 65 έτη. Αυτό σημαίνει ότι όσοι δεν έχουν θεμελιώσει ή κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης έως το τέλος του 2026, θα δουν αυξήσεις στην ηλικία εξόδου.
Ενδεικτικά, γυναίκες με 5.500 ημέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ έως το 2012 και ανήλικα τέκνα, μπορούν να αποχωρήσουν με πλήρη ή μειωμένη σύνταξη, ανάλογα με την ηλικία και τα έτη ασφάλισης. Αντίστοιχα, εργαζόμενοι σε ΔΕΚΟ και τράπεζες που έχουν συμπληρώσει 35 έτη υπηρεσίας έως το 2020, διατηρούν δικαίωμα εξόδου πριν τα 62.
Ποιοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν πριν από το 2027;
Όρια ηλικίας συνταξιοδότησης: Οι δημογραφικοί δείκτες που επηρεάζουν τις αλλαγές από το 2027
Τρεις βασικοί δημογραφικοί δείκτες θα καθορίσουν εάν και κατά πόσο θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης από το 2027 και μετά:
- Δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων: Πρόκειται για τον λόγο των ατόμων άνω των 65 ετών προς τον οικονομικά ενεργό πληθυσμό. Ο δείκτης αυτός βρίσκεται σε ανοδική πορεία, με πρόβλεψη να φτάσει στο 60%, έναντι 39% που είναι σήμερα.
- Δείκτης γήρανσης: Ενισχύεται συνεχώς, καθώς για κάθε 170 ηλικιωμένους άνω των 65 ετών αντιστοιχούν πλέον μόλις 100 άτομα εργάσιμης ηλικίας, κάτι που αποτυπώνει τη δυσκολία αναπλήρωσης του πληθυσμού και των θέσεων εργασίας.
- Δείκτης γονιμότητας: Αν και σημειώθηκε μια μικρή βελτίωση από 1,3 παιδιά ανά γυναίκα το 2018 σε 1,5 το 2022, το ποσοστό παραμένει σημαντικά χαμηλότερο από το 2,1 που θεωρείται το όριο αναπλήρωσης στις ανεπτυγμένες χώρες. Η υπογεννητικότητα αποτελεί τον σοβαρότερο δημογραφικό κίνδυνο, όπως φαίνεται και από το αρνητικό ισοζύγιο γεννήσεων-θανάτων, το οποίο διπλασιάστηκε μέσα σε μία πενταετία: από -33.856 άτομα το 2018, σε -64.706 το 2022.
Ο μηχανισμός αναπροσαρμογής ορίων ηλικίας
Η ελληνική νομοθεσία προβλέπει μηχανισμό αναπροσαρμογής των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης από το 2021 και έπειτα, ανάλογα με το προσδόκιμο ζωής. Ο μηχανισμός αυτός προβλέπει αναθεώρηση κάθε τρία χρόνια, με βάση τις δημογραφικές εξελίξεις.
Ωστόσο, οι προσαρμογές που προβλέπονταν για το 2021 και το 2024 δεν εφαρμόστηκαν, για δύο βασικούς λόγους:
- Τα όρια ηλικίας είχαν ήδη αυξηθεί λόγω της λήξης των μεταβατικών διατάξεων. Από 1/1/2022, ισχύουν:
- Πλήρης σύνταξη στα 62 με 40 έτη ασφάλισης
- Σύνταξη γήρατος στα 67 με τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης
- Η πανδημία επηρέασε αρνητικά το προσδόκιμο ζωής, αλλοιώνοντας τα σχετικά στατιστικά δεδομένα.
Ποιοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν πριν από το 2027;
Τι αλλάζει από το 2027 και μετά
Ο επόμενος κρίσιμος χρονικός «σταθμός» για την αναπροσαρμογή των ορίων ηλικίας είναι το 2027, και στη συνέχεια το 2030. Αν διαπιστωθεί τότε αύξηση στο προσδόκιμο ζωής, θα ενεργοποιηθεί αυτόματα η προβλεπόμενη αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Η διαδικασία αναπροσαρμογής των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, βάσει της μεταβολής του προσδόκιμου ζωής, προβλέπεται να επαναλαμβάνεται κάθε τρία χρόνια. Συγκεκριμένα, στο τέλος του 2029 θα αξιολογηθεί εκ νέου εάν και κατά πόσο αυξήθηκε το προσδόκιμο ζωής, προκειμένου να αποφασιστεί πιθανή νέα αύξηση των ορίων ηλικίας από 1/1/2030. Η ίδια διαδικασία θα επαναληφθεί και το 2033, και στη συνέχεια ανά τριετία.
Εξέλιξη προσδόκιμου ζωής
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ:
- Για τους άνδρες άνω των 65 ετών, το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται από 18,8 έτη το 2019 σε 20 έτη έως το 2030.
- Για τις γυναίκες άνω των 65 ετών, η αντίστοιχη αύξηση είναι από 21,8 έτη το 2019 σε 22,9 έτη το 2030.
Πώς επηρεάζει αυτή η αύξηση τα όρια ηλικίας
Η σύνδεση του προσδόκιμου ζωής με τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, σύμφωνα με τη διεθνή πρακτική του ΟΟΣΑ, μπορεί να εφαρμοστεί με διάφορες αναλογίες:
- Αναλογία 1:1 → Κάθε επιπλέον έτος στο προσδόκιμο ζωής συνεπάγεται αύξηση ενός έτους στο όριο ηλικίας.
- Αναλογία 2/3:1 → Κάθε αύξηση ενός έτους στο προσδόκιμο οδηγεί σε αύξηση 8 μηνών στο όριο ηλικίας.
- Αναλογία 1/3:1 → Κάθε αύξηση ενός έτους στο προσδόκιμο συνεπάγεται αύξηση 4 μηνών στο όριο ηλικίας.
Η επιλογή της αναλογίας που θα εφαρμοστεί εξαρτάται από τις πολιτικές αποφάσεις και τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος. Σε κάθε περίπτωση, η τάση για αυξήσεις στα όρια ηλικίας θεωρείται δεδομένη εφόσον συνεχιστεί η άνοδος του προσδόκιμου ζωής.
📌Πηγή
Δείτε Περισσότερα:
📌ΔΥΠΑ