Αντιμέτωπο με προκλήσεις το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα
Κοινοποίησε το
Αντιμέτωπο με προκλήσεις το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα
Θανάσης Κουκάκης
Οι προκλήσεις αυτές πηγάζουν από παθογένειες της εγχώριας οικονομίας και παγκόσμια προβλήματα.
Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Κομισιόν) για την επάρκεια των συνταξιοδοτικών παροχών στην Ευρωπαϊκή Ένωση επισημαίνει την ανάγκη λήψης μέτρων από όλες τις χώρες-μέλη για την ενίσχυση της μελλοντικής συνταξιοδοτικής επάρκειας. Στην περίπτωση της Ελλάδας, η έκθεση αναφέρει ότι η αγοραστική δύναμη των συντάξεων φαίνεται να διασφαλίζεται βραχυπρόθεσμα μέσω του μηχανισμού τιμαριθμικής αναπροσαρμογής.
Η τιμαριθμική αναπροσαρμογή είναι μια διαδικασία προσαρμογής των συντάξεων σύμφωνα με τον δείκτη τιμών καταναλωτή (πληθωρισμό), ώστε να διατηρείται η αγοραστική τους δύναμη παρά τις αυξήσεις των τιμών. Αυτός ο μηχανισμός συμβάλλει στη διατήρηση ενός αξιοπρεπούς βιοτικού επιπέδου για τους συνταξιούχους, παρά τις παγκόσμιες οικονομικές προκλήσεις.
Η Κομισιόν, ωστόσο, τονίζει ότι τα ευρωπαϊκά συνταξιοδοτικά συστήματα, παρά την μέχρι τώρα προστασία του βιοτικού επιπέδου των συνταξιούχων, αναμένεται να αντιμετωπίσουν μειώσεις στις συντάξεις στο μέλλον. Η Ελλάδα, παρόλο που διασφαλίζει την αγοραστική δύναμη των συντάξεων βραχυπρόθεσμα, χρειάζεται να λάβει πρόσθετα μέτρα για την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα και επάρκεια των συνταξιοδοτικών παροχών.
Αντιμέτωπο με προκλήσεις το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα
Το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα αντιμετωπίζει μια σειρά από προκλήσεις που πηγάζουν από παθογένειες της εγχώριας οικονομίας και παγκόσμια προβλήματα. Μεταξύ αυτών, η υψηλή ανεργία και η μαύρη ανασφάλιστη εργασία επιδεινώνουν την κατάσταση, ενώ το δημογραφικό πρόβλημα και η χαμηλή συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας προσθέτουν επιπλέον πιέσεις.
Η γήρανση του πληθυσμού είναι μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις. Όσο αυξάνεται το ποσοστό των ηλικιωμένων, οι αναλογίες εργαζομένων προς συνταξιούχους μειώνονται, επιβαρύνοντας το ασφαλιστικό σύστημα. Οι ανισότητες μεταξύ των φύλων, όσον αφορά τα επίπεδα απασχόλησης και αμοιβών, δυσχεραίνουν περαιτέρω την κατάσταση, όπως και τα υψηλά ποσοστά ανεργίας και τα χαμηλά ποσοστά απασχόλησης.
Παρά τις δυσκολίες, το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα φαίνεται να έχει βρει ένα σημείο ισορροπίας βραχυπρόθεσμα. Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, το σύστημα έχει εξασφαλίσει τη βιωσιμότητά του και παρέχει επαρκείς συντάξεις σε ένα σημαντικό ποσοστό ατόμων άνω των 65 ετών. Οι δαπάνες για συντάξεις το 2022 ανήλθαν στο 14,5% του ΑΕΠ και προβλέπεται να μειωθούν στο 12,2% του ΑΕΠ μέχρι το 2070. Αυτή η μείωση οφείλεται κυρίως στη μείωση των δαπανών για το σύστημα κύριας σύνταξης και το σύστημα επικουρικών συντάξεων.
Οι εισφορές για τις κύριες συντάξεις αναμένεται να παραμείνουν σταθερές στο 5,9% του ΑΕΠ, ενώ οι εισφορές στο επικουρικό σύστημα θα μειωθούν λόγω της μετάβασης στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα του ΤΕΚΑ. Η κρατική εισφορά για την Εθνική Σύνταξη θα παραμείνει σχεδόν σταθερή έως το 2050, με μικρή μείωση μετά το 2070.
Το ποσοστό αναπλήρωσης του εισοδήματος από τις κύριες συντάξεις θα μειωθεί από 76% το 2022 σε 62% το 2070. Ωστόσο, η λειτουργία του ΤΕΚΑ θα βοηθήσει στην αύξηση του συνολικού ποσοστού αναπλήρωσης στο 71%.